Doogtooth Köpek Dişi
Bana tavsiye edilen ikinci Filmin adı ise Dogtooth'du. Bu film beni diğerinden daha çok etkiledi. Zira çocuklara uygulanan eğitim modeline bakıldığında benzer bir uygulama söz konusu.
Aile ve Eve Kapatılan Çocukları
Film bir evde geçer. Anne, baba ve çocuklar. Ancak annenin korkusu dolayısı ile çocuklar hiç evden çıkarılmazlar ve çıkamazlar. Yaşamları bahçeli evin duvarları arasında geçmektedir. Evde telefon saklıdır ve tuzluk telefon olarak adlandırılmaktadır. Cinsellik mekanik şekilde yaşanır ve hiçbir duygu yoktur. Anne çocuklarını dış dünyadan koruma adına bunları yaparken, çocuklar da bunu kabullenmişlerdir. Dışarısı onlar için yoktur. Evden sadece baba işine gitmekte ve gelmektedir.
Sınırlı Bir Dünya
Çocukların hazırladığı partiler ve eğlenceler de aynı şekilde kendi kendilerinedir. Televizyon, bilgisaya yoktur. Dış dünyadan hiçbir bilgi girişi olmamaktadır. Zihinlere konan sınırlar hiç açılmamak üzere devam edeceği düşünülürken, değişim de farkında olmadan başlar. Filmde çok etkili çekimler ve sahneler var. Bunlardan biri babanın ev dışında birşey ararken çocukların kapının dışına sadece kafalarını uzatma sahnesidir. Dış dünya tehlikelidir, mesajı derinden verilmektedir, çocukların zihnine.
Eğitim Sistemi ve Oluşturulan Sınırlar
Filmi iki noktada yorumlamak gereğini hissettim. Bunlardan birincisi aslında eğitim sistemi ile zihnimize çok sayıda bilgi aktarılmakta ve bu bilgiler zihinsel yapımızı oluşturmakta ve sınırlamaktadır, bence. Geçmişte bulunan bilimsel olduğu söylenen bilgilerin zihnimize yerleşmesi bu bilgileri üreten kişilere olması gerekenden fazla önem verilmesini ve zihnimizde sınır oluştuğurduğunu farketmemiz gerekiyor. Farkında olmadan oluşan bu sınırın farkına varılmadığı sürece aşılması da mümkün olmayacaktır. Elma dediğimizde hem Havva ve hem de Newton aklımıza gelmektedir. Newton'un yaşadığı çağda mesih beklentisinde olan bir kişi olduğundan bahsedilmemektedir. Aynı şekilde Kristof Kolomb Portekiz kralını mesih olarak görmekte ve kendisini ise İncil'de yazılı yeni yerler bulma ve bin yıllık altınçağ beklentisini gerçekleştirecek kişi olarak algılamaktadır. Sabetayist Bilgeler kitabı mesih beklentisinin nedenlerini ve kimlerin mesihi nasıl beklediği ve aşgıladığını yazmaktadır. Kristof Kolomb seyahatinden geri dönmeyi düşünürken, kendisinin vahiy aldığını duymakta ve böylece yoluna devam etmektedir.
Bİlginin Oluşturduğu Sınırlar
Bu anlamda bilgi sınır yaratabilir. Filmde geçen evi bir okul olarak düşünürsek, orada aktarılan sınırların ne kadar çarpıcı olduğunu anlayabiliriz. Filmi bir eğitim eleştirisi olarak ele almak çok mümkün hale gelmektedir. Ancak insan zihnine ne kadar sınır koyarsanız koyun, sonuçta insan sınırlarını dışına bir şekilde çıkmaya çalışacak ve bunu köpek dişini bile kırarak sağlayacaktır. Truman Show filminde olduğu gibi Adem elma yediği için kendi cennetinden kovulmamış, Havva'nın peşinden exit yazısı yazan stüdyo kapısına gelmiş ve sınırı aşmıştır. Sınırlı bir ortamdan yine yine sınırlı bir ortama hareket edilse bile, hareket başlamış demektir. Bundan sonra hareket devam edecek ve hiçbirşey eskisi gibi olmayacaktır.
Anne Ve Babalar Konan Kurallar
Bunun kadar önemli bir nokta ise anne ve babaların çocuklarını korumak için onların gelişmesini nasıl engellediğine dair veridir, filmde anlatılan. Anne veya baba veya anne ve baba çocuklarını dış dünyadan korumaya çalışırken düşünüldüğünden çok daha fazla zarar vermektedirler, farkında olmadan. Onların doğa ve insanla olan bağlantılarını kesmekte ve bilgi alma süreçlerini sınırlamakta ve kendilerine bağımlı hale gelmesini sağlamaktadır. Kendi yaşadıklarını yaşamasın diye çabalayan ebeveyn farkında olmadan çocuklarının kendileri ile aynı sonuçlarla karşı karşıya kaldığını göreceklerdir, yıllar geçtikten sonra. Çok sevdikleri ve sorunlu olduğunu düşündükleri çocuklarını oradan oraya kaçırarak veya evlerinde saklayarak önlara verdikleri zarar görülemez hale gelmektedir. Doğal olarak kendisini çok sevdiğini düşündüğü ebeveynini kırmamak ve üzmemek için kendi kararlarından vazgeçebilecektir, kolaylıkla.
Anne Sevgisi
Kendi örneğimde annenin fazla sevgi vermesinin sorun olduğunu çoktandır farketmiştim. Okullarda verdiğim seminerlerde öğretmenini çok seven öğrencinin öğretmeni gibi olmaya çalışarak diğer fırsat ve seçenekleri göremez olması da ona verilen bir zarardır. Basketbol, tenis, voleybol oynarken, yüzerken, yoga, reiki, tango yaparken dışarıdan alınan emirleri uygulayan kişilerin yapabileceği çok fazla birşey olmadığını farketmeleri için uzun zaman geçmesi gerekecektir. Annesinin memnun etmeye çalışan küçük çocuk, daha sonra koçunu, antrenörünü, ustasını memnun etmeye çalışacak, aldıkları emirleri yerine getirerek onları da mutlu etmeye çalışacaktır, tıpkı annesini veya babasını mulu etmeye çalıştığı gibi.
Sorunlar
Hele anne veya baba, anne ve baba, birlikte veya ayrı ayrı çocuğunun sorunlu olduğunu düşünmeye başlamışsa çocuklarda sorunların arttığı görülecektir. Gördüğüm örnekler bana hep şunu farkettirdi. Anne veya baba kendi sorunlarından uzaklaşmak için çocuklarının sorunlarına yönelmekte ve böylece bir rahatlama sağlamaktadır. Kendi sorunları çözülmeden durduğu için değişim bir türlü gerçekleşememektedir. Annesinin veya babasının hayatının kendisine hayatına adandığını gören çocuk ise kaç yaşında olursa olsun, onların mutsuz olduğunu görmemek için sorunlarını devam ettirecektir. Zira kendi sorunları çözüldüğünde anne ve/veya baba daha sert sorunlarla- "yaşanmak istenen" ama yaşanamayan ve benim "yaşanılasılıksız" diye adlandırdığım kavrama uygun olarak - karşı karşı karşıya kalacaktır.
Dogtooth Filmi ve NLP Yorumu
Bu yüzden Dogtooth filmi önemli. Sınırların aşılması için diş kırmaya gerek yok, acı çekmeye gerek yok. Elif Safak "bize acıyı en çok sevdiklerimiz verir" derken bir noktayı atlamış durumda. Aşırı sevgi vererek çocuğunu kendisine bağımlı hale getiren ve "içeriye" kapatan anne ve babalar da aynı şekilde sevgi ile zarar vermektedirler. Filmin bana düşündürdükleri bunlardı. Bu filmleri öneren arkadaşıma da buradan teşekkür ediyorum.
Cengiz Eren
NLP Uzmanı ve Eğitmeni
http://www.erenlp.com
İlgili Linkler :
Lion Oscar adayı bir film
Trumbo oscar adayı bir film
Hero Kahraman Film Yorumu
The Trial, Dava Orson Welles\'in Kafka Yorumu
2001 A Space Odyssey Sırları