Napoli Veleta Napoli Sırları by Ferzan Özpetek
Evler, evlerin barındırdığı sırlar, geçmişte yaşananlar, ve bir şehir: Napoli Sırları. Napoli Veneta adındaki Veneta vendetta kelimesi ile de çağrışım yapıyor. Sırlar ve İntikam.
Filmi seyretmeye başladığınızda bir başyapıt ile karşılacağınızı farkediyorsunuz. Ferzan Özpetek'in önceki filmlerinden daha farklı ve bir ustalık eseri.
İçinde kadın erkek ilişkilerinden, sosyal hayata, sanat hayatından şehrin kültürel yapısına ait çok sayıda bilgiyi de veriyor. Bu anlamda şehrin turistik alanlarını ve arkeoloji müzesi içindeki eserleri de görebiliyorsunuz, Ferzan Özpetek bakış açısı ile. Filmin arka planında yer alan baston ie yürüyen kişiler de görmeden görenleri ve gördüklerini göremeyen bir çok insan. Stanley Kubrick'in Eyes Wide Shut filmini bana anımsattı. O filmde de cinsel bir konu işleniyor görünürken, arka planda çok sayıda sırların aktarılması ama bu sırları kimsenin farketmemesi yüzünden filmin adının Gözü Tamamen Kapalı olmasını sağlıyordu.
Cinsel mesajlarla başlayan film – merdiven, aktif pasif birliktelik, erkeğin doğurtulması- sonrasında hayaller halisünasyonlar, ruhlar aleminde de dolaşıyor.
Çocukluk travmasının yarattığı sonuçları filmde görebiliyoruz. Kaybeden kız çocuğu kaybetmeye devam ediyor. Kendisi kaybetmek istemese de kaybediyor. Çözüm buluyor, bulmaya çalışıyor ama kendisi de geçek dünyadan kopmaya başlıyor.
Maskeler, açgözlülük ve göz ile aktarılan mesajlar ve üzerine tül perdesi örtülen gerçekler. İsa'nın yüzü bile tül perde ile örtülmüş durumda. Gerçekler hiçbir zaman görülmek istenmezler. Gerçekler üzerine hep bir tül örtülür, kendi zihnimizde.
Filmde bağlantılar içiçe işlenmiş durumda. Cinayet, yaşanamamış aşklar, yaşanmış aşklar, bir gecelik aşklar, cinsel tercihler hepsi gözler önüne seriliyor ama film içinde neler anllatıldığını takip etmeye çalışırken gözardı edilebiliyor.
İnsan zihninin ve yaşanan tecrübelerin insan hayatına etkilerini de anlatan Napoli Sırları, mutlaka görülmesi gereken film denebilir. Yaşanan tecrübeler hayatımızı hiç düşünmediğimiz şekilde günümüzü ve geleceğimizi etkiliyor, bunu bilgi aktardığım zihinsel detoks programlarından biliyorum.
Bu kadar çok sayıda aile ve kadın cinayetinin işlendiği ülkemizde, bunlara şahit olan çocukların yaşayacakları hakkında da bilgi veriyor, hepimize. Sevgi arayışi ve bir günlük yaşanan cinselliğin insan hayatı üzerine etkisi de gösterilmeye çalışılıyor.
Filmdeki iki önemli detay ise ruh kovma seansı ve otopsi sahneleri. Otopside en küçük detayları görebilen kişinin kendi hayatındaki önemli gerçekleri göremiyor olması ve gözleri olmayan insanlardan daha göremez olduğunu görüyoruz. Filmdeki metal içindeki göz ile anlatılmaya çalışıyor.
Sonuç: Seyredilmesi gereken bir film. Hikayenin örgüsünden dolayı bir defa seyredildiğinde anlaşılması oldukça zor olabilir. Ferzan Özpetek seyirciyi filmin içine çekmeye çalışırken sırlar ve maskeler varolmaya devam ediyor.
Her filminde olduğu gibi bu filminde de görsel ve sanatsal açıdan çok başarılı ve seyrederken siz kendinizi orada ve o anda hissediyorsunuz. Kubrick hassasiyetinde çekilmiş filmde onun çektiği Otomatik Portakal filminde Ludovico kelimesine bir çağrışım bulabilirsiniz.
Bir evin içinde bir şehre, bir şehirden insan hayatının geçmişine doğru çok boyutlu bağlantıları zihinsel görsel süreçlerde barındırıyor. İleriye doğruyaptığımız hareketlerin bizi geçmiş duyguları canlandırması ve bunların etkilerini görmek oldukça zihin açıcı.
Bir başyapıt sayılabilecek bu filmi Seyretmenizi tavsiye ederim.
Cengiz Eren
http://www.erenlp.com
İlgili Linkler:
Magnifico Presenza Şahane Misafir Ferzan Özpetek
Şahane Misafir Bir Ferzan Özpetek Filmi
Spartacus Bir Stanley Kubrick Filmi
Eyes Wide Shut Gözü Tamamen Kapalı Stanley Kübrick Tom Cruise Nicole Kidman
Stanley Kubrick
2001 A Space Odyssey Sırları
